اجرای انکر بولت های مکانیکی و شیمیایی

اجرای انکر بولت های مختلف با چالش های متفاوتی رو به رو است. هر کدام از این انکر بولت ها بسته به نوع آن ها روش اجرای مخصوص به خود را دارند که با رعایت آن ها می توان از عملکرذ صحیح انکر بولت اطمینان حاصل نمود. در ادامه روش اجرای انکر های مکانیکی و شیمیایی مختلف را به صورت جامع توضیح خواهیم داد.
اما یکی از نکاتی که باید پیش از در نظر گرفتن روش اجرا آن را رعایت نمایید، انتخاب انکر متناسب با انتظارات است که می توانید در این باره در مقاله انتخاب انکر مناسب بیشتر بخوانید.

اجرای انکر بولت های مکانیکی

نام دیگر انکرهای مکانیکی، انکرهای انبساطی است. توانایی نگه دارندگی در آن‌ها ناشی از اصطکاک است. اصطکاک با فشار رو به بیرونی که در نتیجه انبساط انکر به دیوار وارد می‌گردد، ایجاد می‌شود. تمام انکرهای انبساطی ساختار مشابهی دارند. تنها موردی که تفاوت دارد، پیج بتنی است. پیچ بتنی با ورود به سوراخ ایجاد رزوه می‌کند.

مراحل اجرای انکر بولت های بتنی

برای اجرای انکر بولت بتنی، باید درون تکیه گاه سوراخ ایجاد کرد. سر دریل‌های مورد استفاده برای سوراخ کاری باید الماسی باشد زیرا باید تلورانس آن‌ها با تلورانس انکرها برابر است. از دریل چکشی نیز می توان استفاده گردد، زیرا سوراخ‌کاری را به درستی انجام داده و طراحی آن به گونه‌ای است که با ضربه زدن تکیه‌گاه را سوراخ می‌کند. سوراخ باید بین ۷ تا ۱٫۳ میلی‌متر بیش‌تر از انکر درون تکیه‌گاه فرو رود. این کار اجازه می‌دهد موادی که ریزش می‌کنند، مانع از قرار گرفتن انکر درون سوراخ نشوند. بعد از این که سوراخ‌کاری انجام شد، سوراخ باید از آلودگی‌ها، مواد خارجی یا گرد و خاک تمیز گردد.

اجرای انکر بولت های گوه‌ای: تنها برای استفاده در بتن

• با استفاده از یک دریل با سر الماسی یک سوراخ ایجاد کنید. سایز مته مورد استفاده باید با سایز انکر برابر باشد. سوراخ را ۱۳ میلی متر عمیق‌تر از عمق نفوذ انکر حفر نمایید تا مطمئن شوید حداقل عمق کاشت رعایت می‌گردد. سوراخ کاری می‌تواند با قرار دادن نگه‌دارنده در محل خود نیز صورت پذیرد. باید اطمینان یافت که قطر مته مورد استفاده به گونه‌ای است که درون سوراخ نگه‌دارنده محکم می‌گردد.
• سوراخ را با استفاده فرچه، هوای فشرده شده، ویکوم و یا هر روش دیگری تمیز نمایید.
• واشر و مهره را بر رزوی انکر گوه‌ای قرار دهید و اطمینان یابید مهره بر روی رزوه‌های آخر قرار گرفته است. (این کار باعث می‌شود زمانی که انکر گوه‌ای داخل سوراخ بتن شد، رزوه‌ها آسیب نبینند.)
• انکر گوه‌ای را از سوراخ نگه‌دارنده عبور دهید و وارد تکیه گاه کنید. سوراخ نگه‌دارنده باید به گونه‌ای باشد که انکر به سختی عبور کند. با استفاده از چکش این کار را تا زمانی ادامه دهید که مهره و واشر با نگه‌دارنده در تماس باشند. اهمیت دارد که رزوه‌ها پایین‌تر از سطح تکیه‌گاه یا نگه دارنده بوند.
• مهره را با دست سفت نمایید.
• با استفاده از آچار، مهره را سفت نمایید.

اجرای انکر بولت های غلافی: برای استفاده در بتن، آجر یا بلوک

• با استفاده از یک دریل با سر الماسی یک سوراخ ایجاد کنید. سایز مته مورد استفاده باید با سایز انکر برابر باشد. سوراخ را ۱۳ میلی متر عمیق‌تر از عمق نفوذ انکر حفر نمایید تا مطمئن شوید حداقل عمق کاشت رعایت می‌گردد. سوراخ کاری می‌تواند با قرار دادن نگه‌دارنده در محل خود نیز صورت پذیرد. باید اطمینان یافت که قطر مته مورد استفاده به گونه‌ای است که درون سوراخ نگه‌دارنده محکم می‌گردد.
• سوراخ را از آلودگی‌های ایجاد شده به واسطه‌ی سوراخ کاری پاک نمایید.
• مهره و واشر انکرهای غلافی بر روی آن‌ها قرار گرفته است. مهم است که مهره در انتهای رزوه‌ها قرار گیرد تا از رزوه‌ها در زمان چکش کاری محافظت نماید.
• انکر غلافی را از درون سوراخ نگه‌دارنده عبور دهید و وارد سوراخ تکیه گاه نمایید. با استفاده از چکش انکر غلافی را وارد تکیه‌‌گاه کنید به گونه‌ای که واشر و مهره محکم با نگه‌دارنده در تماس باشند.
• مهره را با دست سفت نمایید.
• مهره را ۲-۴ بار با آچار بپیچانید تا از محکم بودن آن اطمینان یابید.

اجرای انکر بولت های دراپ این- مخصوص استفاده در بتن

• منظور از قطر در این انکرها قطر داخلی است. سوراخی که باید ایجاد شود باید هم اندازه‌ی قطر خارجی انکر باشد. باید از مته‌های سر الماسی استفاده گردد. سوراخ باید ۷ میلی‌متر عمیق‌تر از عمق نفوذ انکر ایجاد شود. زمانی که نگه دارنده سر جای خود قرار گرفته است نمی‌توان سوراخ کاری را انجام داد، زیرا قطر سوراخ از قطر انکری که درون آن قرار می‌گیرد بیش‌تر است. برای استفاده از انکرهای دراپ این، نگه‌دارنده را در جای خودش قرار دهید، محل سوراخ کاری را علامت بزنید، نگه دارنده را بردارید و سپس سوراخ کاری را انجام دهید.
• پیش از ادامه کار سوراخ را از هرگونه آلودگی پاک نمایید.
• انکر را درون سوراخ قرار دهید. برای قرار دادن انکر نیاز یه وسایل مربوطه می‌باشد. وسایل مرتبط با انکرهای دراپ این برای قطر درونی آن‌ها مناسب هستند. ابزار نصب انکر درون قسمت رزوه شده قرار می‌گیرد و تا جایی سفت می‌شود که لبه‌ی ابزار نصب با لبه‌ی انکر دراپ این تماس یابد. با این کار می‌توان از قرارگیری کامل انکر درون بتن اطمینان یافت.
• نگه‌دارنده را بر روی انکر قرار داده، با عبور دادن یک پیچ از درون آن، آن را به داخل انکر پیچ نمایید.

اجرای انکر بولت های ضربه‌ای

• در این جا قطر انکر باید با سایز سوراخ برابر باشد. دریل الماسی مناسب باید مورد استفاده قرار گیرد. سوراخ کاری باید ۱۳ میلی‌متر عمیق‌تر انجام گیرد تا فضا برای گرد و خاک ایجاد شده در هنگام سوراخ کاری باشد.
• پیش از ادامه کار سوراخ را از آلودگی‌ها پاک نمایید.
• انکرهای ضربه‌ای باید از درون نگه‌دارنده عبور داده شوند تا زمانی که مهره، واشر و پین آن‌ها در محل قرار گیرد و مهره و واشر با نگه‌دارنده محکم شوند.
• با استفاده از یک چکش با سایز مناسب برای قطر انکر، به پین ضربه بزنید تا پین با سر انکر هم سطح گردد. در این جا نیازی به استفاده از آچار برای سفت کردن انکر نمی‌باشد.

اجرای انکر بولت های لگ شیلد– برای استفاده در بتن، آجر یا بلوک

• لگ شیلدها یک نوع مادگی هستند. قطر طراحی شده آن‌ها همان قطر داخلی پیچی است که درون آن قرار می‌گیرد. سایز سوراخ باید از قطر داخلی بزرگتر باشد. برای سوراخ کاری مته‌ی الماسی باید مورد استفاده قرار بگیرد.
• سوراخ را از هر آلودگی پاک نمایید.
• لگ شیلد را از طرف بسته‌ی آن درون سوراخ قرار دهید.
• در ادامه نگه‌دارنده بر روی آن قرار گرفته و پیچ مربوط به آن از درون نگه دارنده عبور داده شده و وارد لگ شیلد می‌گردد. با استفاده از آچار مناسب می‌توان پیچ را سفت نمود.

اجرای انکر بولت های شیمیایی:

اجرای صحیح انکرهای شیمیایی یکی از مراحل مهم ساخت سازه‌های بتنی است. عمق نفوذ مناسب، تمیزکاری کامل، استفاده از وسایل و مته‌های صحیح، و استفاده صحیح از مواد شیمیایی برای اطمینان از نتایج بدون نقص اهمیت بالایی دارند. درباره علل استفاده از روش کاشت، ضوابط مهم و … در مقاله کاشت میلگرد توضیحات جامعی آورده شده است.

انکر به المانی فولادی اتلاق می‌گردد که یا پیش از گیرش بتن جای گذاری می‌شود (cast in place) و یا پس از سخت شدن بتن درون آن قرار داده می‌شود (post installed). انکرها قابلیت تحمل بار را دارند و شامل انواع مختلفی از جمله: بولت(پیچ)های سردار، بولت‌های قلاب‌دار (بولت‌های J یا L)، گل‌میخ‌های سردار، انکرهای انبساطی یا انکرهای اندکات هستند. فرآیند نصب انکر با استفاده از مته‌ی مناسب که ضوابط آیین نامه را نیز برآورده می‌کند، آغاز می‌شود. این ضوابط به قطر مته وابسته است.

محل دقیق سوراخ مهم است و اندازه‌گیری و شناسایی یک نکته‌ی کلیدی است. تجهیزات شناسایی پیشرفته شامل رادار با قابلیت نفوذ در زمین، اشعه‌ی x و فلزیاب می‌توانند برای مکان یابی موارد جای‌گذاری شده در دال و جلوگیری از برخورد با میلگردها یا کابل‌های پس کشیده مورد استفاده قرار گیرند. در صورت لزوم می‌توان از تجهیزات مخصوص جهت برش عوامل فولادی تسلیح کننده بهره برد ولی پیش از انجام چنین کاری یک مهندس سازه باید بررسی نماید آیا این کار به پیداری سازه لطمه وارد می‌کند یا خیر.

چندتوصیه جهت حصول اطمینان از اجرای صحیح انکرها:

رعایت موارد زیر برای اجرای انکر بولت های مختلف خصوصا انکرهای شیمیایی اهمیت زیادی دارد:

اندازه سوراخ:

اندازه‌ی سوراخ باید ملزومات مورد نظر تولیدکننده‌ی چسب شیمیایی را برآورده کند. همچنین مته‌ی مورد استفاده باید برای سوراخ مناسب باشد. بهره‌گیری از دستورالعمل نصب ارائه شده توسط تولید کننده که همراه با انکر ارائه می‌شود و حاوی جزئیاتی مانند روش سوراخ کاری، سایز مته و عمق و قطر سوراخ است، می‌تواند مفید واقع گردد. استفاده از مته با سایز نامناسب می‌تواند منجر به کاهش ظرفیت باربری انکر گردد.

عمق سوراخ:

عمق سوراخ وابسته به طول انکر می‌باشد. سوراخ‌هایی که به طور عمودی ایجاد می‌شوند، باید در بازه‌ی ۳درجه‌ای از زاویه‌ی مورد نظر باشند.

سوراخ کاری:

از گیج اندازه‌گیری عمق تعبیه شده بر روی چکش سوراخ‌کاری برای اندازه‌گیری عمق مناسب برای سوراخ استفاده نمایید. گزینه‌ی دیگر استفاده از یک نوار و یا ماژیک برای مشخص کردن عمق است. مشکل استفاده نوار یا ماژیک دقت آن است. اتصال با بتن می‌تواند موجب جدا شدن نوار گردد و علامت گذاشته شده با ماژیک می‌تواند توسط گرد و خاک پوشیده شود. استفاده از نوار به میزان حدود یک سانتی متر بیشتر از عمق سوراخ می‌تواند راه کار دیگری باشد، ولی این روش نیاز به تمرکز مضاعف جهت جلوگیری از اشتباه را دارد.

تمیزکاری:

آماده سازی سوراخ احتمالا مهم‌ترین مرحله در فرآیند نصب انکر است. یک مطالعه توسط موسسه پلی تکنیک ورچستر نشان داد اگر تمیزکاری سوراخ به درستی انجام نگیرد، ظرفیت باربری می‌تواند تا ۵۰% کاهش یابد. گردگیری سوراخ با استفاده از جریان هوا ممکن است کافی نباشد. استفاده از جریان هوا و جارو کردن با جاروی با سایز مناسب (که قطر آن بیش از اندازه کم نباشد)، اطمینان از تمیز بودن سوراخ را ایجاد می‌کند. استفاده مجدد از جریان هوای فشرده پس از جارو کردن بسیار خوب خواهد بود.

تزریق کردن:

وسایل مورد نیاز برای تزریق مواد شیمیایی (اپوکسی یا اکریلیک) را مهیا نمایید و مطمئن شوید که مواد شیمیایی مورد استفاده دارای تاریخ انقضا بوده و در دمای مناسبی نگه‌داری شده‌اند. برای حصول اطمینان ترکیب شیمیایی مورد استفاده را روی سطح دیگری اعمال نمایید تا رنگ یکنواختی به خود بگیرد. نازل را به انتهای سوراخ فشار دهید و تزریق را انجام دهید تا فضای خالی یا خلل و فرج ایجاد نگردد. به عنوان یک قانون کلی، دو سوم سوراخ باید پر شود.

استفاده از انکر در بتن در هرکارگاه ساخت و سازی بسیار مهم است. انتظارات بالا بوده و اجرای ضعیف می‌تواند فاجعه‌آمیز باشد. استفاده از نکات ذکر شده می‌تواند به بهبود عملکرد کمک نماید.