انکر بولت چیست ؟

انکر بولت در حقیقت به هر وسیله‌ای گفته می‌شود که برای اتصال هر شی خارجی به بتن مورد استفاده قرار می‌گیرد. انکر بولت‌ها انواع مختلفی دارند و طراحی‌های هر کدام با توجه به شرکت سازنده‌ی آن‌ها اختصاصی می‌باشد. انکر بولت‌ها دارای یک سر رزوه شده می‌باشند که قابلیت نصب واشر و مهره را دارد. انکر بولت‌ها می‌توانند برای کاربردهای گوناگون مورد استفاده قرار بگیرند؛ از ساختمان‌های معمولی گرفته تا سدها و نیروگاه‌های اتمی. آن‌ها همچنین می‌توانند برای بستن صفحه ستون‌های فولادی بر روی فنداسیون بتنی مورد استفاده قرار گیرند.

ساده‌ترین نوع آن‌ها، انکر بولت‌هایی هستند که قبل از بتن‌ریزی نصب می‌شوند. همان‌گونه که در تصویر نیز مشخص است، غالبا تشکیل شده از یک پیچ و یک سر شش ضلعی هستند، که درون بتن و قبل از خشک شدن آن جای گذاری می‌شوند. انواع دیگری نیز وجود دارند که برخی از آن‌ها شامل یک پیچ خمیده و یک بخش گیره مانند یا هر شکل دیگری از خمیدگی در طرف دیگر هستند. این انکر بولت‌ها قوی‌ترین نوع انکربولت‌ها هستند ولی باید این نکته را نیز در نظر داشت که اجرای آن‌ها نیز دشوار است و معمولا در مواردی مورد استفاده قرار می‌گیرند که ماشین آلات سنگین بر روی کف بتنی سوار هستند. کاربرد دیگر این نوع انکر بولت اتصال فنداسیون بتنی ساختمان به دیوارهای حائل است. با انجام این کار مقاومت سازه در برابر زمین لرزه افزایش خواهد یافت. در حال حاضر وسایل مختلفی برای نگه‌داری و جای‌گذاری انکر بولت‌ها در درون بتن ساخته شده است و خانه بتن با بهره گیری از تکنولوژی روز دنیا در این زمینه فعالیت می کند.

به محض این که بتن ریزی انجام گرفت و گیرش بتن صورت پذیرفت؛ تنها انکرهای شیمیایی و مکانیکی می‌توانند مورد استفاده قرار بگیرند. انکرهای شیمیایی قوی‌ترین نوع انکرها هستند ولی نصب آن‌ها می‌تواند با دشواری‌هایی همراه باشد، زیرا مواد شیمیایی باید به شکل خاصی ترکیب شوند، سوراخ‌ها باید به صورت کامل تمیز شوند و زمان‌بندی دقیقی باید برای نصب صورت پذیرد. همچنین باید به صورت دقیق مورد تست قرار بگیرد. در پروژه Big Dig در بوستون، این فرآیندها با دقت صورت نپذیرفت و در نتیجه‌ی آن یک دال بتنی بر روی یک وسیله نقلیه فرو ریخت.

روش دیگر برای اتصال اجزا مختلف به بتن پیچ بتنی است.

انکر بولت شیمیایی چیست؟

انکر شیمیایی عبارتی کلی است که به بولت‌ها یا رادهایی اطلاق می‌گردد که درون لایه‌های بتنی یا بنایی، با استفاده از مواد شیمیایی پایه رزین کارگذاری می‌شوند. این انکرها برای بارهای سنگین کاربرد داشته و تقریبا در تمامی موارد، اتصال به دست آمده از خود ماده‌ی اصلی قوی‌تر است. همچنین با توجه به این که سیستم بر پایه چسب‌های شیمیایی است، در قیاس با انکرهای مکانیکی تنش اضافی به ماده‌ی پایه وارد نمی‌شود و این مساله کاربرد انکرهای شیمیایی برای گوشه‌های کار، زمان‌هایی که تعداد زیادی انکر قرار است نصب شود و همچنین استفاده در بتن‌هایی که کیفیت آن‌ها مشخص نیست و یا مقاومت فشاری آن‌ها کم است، را بیش از پیش می‌کند. اگرچه انواع مختلفی از انکر در بازار موجود می‌باشند، تمامی سیستم‌ها مبنای کاری یکسانی دارند و از یک رزین به عنوان ماده‌ی پایه و یک ماده‌ی دیگر باعث گیرش می‌گردد، تشکیل می‌شوند.

انکرهای شیمیایی یک روش برای اتصال اجزا به بتن است که نسبت به انکرهای مکانیکی انعطاف پذیری بیشتری دارد.

انکرهای مکانیکی از جمله انکرهای غلاف بلند یا انکرهای گوه‌ای درون بتن قرار گرفته و با سفت شدن پیچ آن باز می‌گردد. این باز شدن باعث می‌شود انکر دیواره‌ی سوراخ را نگاه دارد و یک اتصال نسبتا محکم ایجاد می‌کند. در حالی که یک انتخاب بسیار محبوب و اقتصادی به نظر می‌رسد، دارای محدودیت‌هایی نیز می‌باشد.

بنابراین برتری انکرهای شیمیایی چیست؟ با استفاده از انکرهای شیمیایی، پیش از قراردادن بولت، درون سوراخ رزین تزریق می‌گردد. با این کار، ماده شیمیایی درون تمام فضاهای خالی را می‌گیرد و با خالی کردن هوا، چسبندگی را ۱۰۰% می‌کند. این چسبندگی بالا ایجاد مقاومت اضافی می‌کند.

در حالی که در انکرهای مکانیکی، طول (عمق کاشت) و قطر دارای محدودیت‌های باربری می‌باشند؛ انکرهای شیمیایی محدودیت عمق کاشت ندارند (البته از لحاظ تئوری)؛ بنابراین می‌توان جهت افزایش باربری، عمق کاشت راد را به میزان دلخواه در نظر گرفت. و همچنین با انتخاب سوراخ با قطر بیشتر و استفاده از راد ضخیم‌تر، ظرفیت باربری مجددا افزایش خواهد یافت.

انکرهای شیمیایی همچنین می‌توانند به سمت لایه‌های خارجی بتن و یا بلوک‌های بنایی مورد استفاده قرار بگیرند. ماهیت غیر انبساطی رادهای شیمیایی شدیدا احتمال ترک خوردن بتن مجاور آن را کاهش می‌دهد. این مساله خصوصا برای دال‌های کم عمق‌تر، یا راه پله‌های بتنی و کاربری‌های مشابه مناسب خواهد بود. در نهایت، استفاده از انکرهای شیمیایی، فرصت ایجاد تغییرات کوچک در راد را در زمان گیرش مواد شیمیایی ایجاد می‌کند؛ در حالی که در صورت استفاده از انکرهای مکانیکی، سوراخ کاری باید با دقت میلی‌متری انجام گیرد و اگر این اتفاق نیفتد، استفاده از انکر امکان‌پذیر نیست.

نقطه ضعف استفاده از انکرهای شیمیایی برای برخی پیمان‌کاران، دشواری نصب آن‌ها می‌باشد. همچنین در صورتی که نصب اشتباه انجام گیرد، ظرفیت باربری انکر زیر سوال خواهد رفت. پیروی کردن مراحل نصب به صورت صحیح بسیار اهمیت دارد، و برای این کار آموزش صحیح پیشنهاد می‌گردد. همچنین اگرچه معمولا تصور بر این است که انکرهای شیمیایی گران قیمت‌تر هستند، این قیاس چندان صحیح به نظر نمی‌رسد؛ زیرا معمولا برای کاربردهای مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ خصوصا زمانی که باید الزامات مهندسی خاصی را برآورده کنند. اگر در ارتباط با انتخاب نوع انکرها دچار تردید شدید حتما از راهنمایی کارشناسان بهره ببرید.

تفاوت‌های انکر بولت ها را درک کنید.

معمولا برای کسانی که آشنایی زیادی با انکرهای شیمیایی ندارند، شناخت تفاوت رزین‌ها کار آسانی نیست. برای کسانی که تخصصشان انکر می‌باشد نیز درک این تفاوت اهمیت بالایی دارد.

• پلی استر غیر اشباع
• اپوکسی اکریلات یا واینیل استر
• اپوکسی خالص
• سیستم‌های ترکیبی

انکر بولت شیمیایی- پلی استر غیر اشباع

این محصول همان رزین آماده واکنش است که برای ساخت ملات تزریقی ۲ جزئی مورد استفاده قرار می‌گیرد، در حالی که هر دو رزین پلی استر غیر اشباع در استایرن(رزین اصلی) حل شده‌اند و رزین‌های پلی استری غیر اشباع بدون استایرن در کنار مونومرهای استایرنی به عنوان حلال مورد استفاده قرار گرفته اند. ملات‌های تزریقی ۲ جزئی ساخته شده از این رزین‌ها، کاربرد سریع و آسانی داشته و با مقاومت شیمیایی اندکشان شناخته می‌شوند.

انکر بولت شیمیایی- اپوکسی اکریلات

این رزین‌های واینیل استر و ملات ۲ جزئی تزریقی که از آن‌ها ساخته می‌شود، ترکیب‌کننده‌ی خواص خوب حرارتی و مکانیکی رزین‌های اپوکسی با کاربری سریع و آسان رزین‌های پلی استر غیر اشباع است. رزین‌های واینیل استر نسل جدید بدون استایرن بوده و از دی متاکریلات‌ها به عنوان حلال استفاده می‌گردد. رزین‌های واینیل استر و ملات رزین آماده واکنش ساخته شده از آن‌ها با مقاومت شیمیایی بسیار بالا خصوصا در محیط‌های قلیایی شناخته می‌شوند.

انکر بولت شیمیایی- اپوکسی خالص

زمانی که صحبت از انتخاب رزین‌های اپوکسی و ترکیبات سخت کننده‌ی مناسب می‌شود، انتخاب‌های زیادی وجود دارد؛ که در نتیجه‌ی آن شناخت دقیق خواص ملات‌های تزریقی ۲ جزئی امکان‌پذیر شده و امکان انتخاب برای نیازهای خاص را فراهم می‌کند. ملات‌های تزریقی ۲ جزئی اپوکسی رزین سخت شده، با کمک خواص حرارتی و مکانیکی خوبشان و مقاومت فوق‌العاده‌شان در برابر مواد شیمیایی شناخته می‌شوند. مقدار انقباض به دلیل سخت شدن بسیار کم است و خواص خوب ترکیبی باعث تحمل بارهای زیاد در سوراخ‌های الماسی و سایر شکاف‌های حلقه‌ای شکل می‌گردد.

انتخاب آگاهانه انکرهای شیمیایی برای اطمینان از ایمنی و عمر طولانی اتصال بسیار مهم است. زمانی که خواص انواع مختلف رزین به طور کامل درک نگردیده است، انتخاب می‌تواند با دشواری‌هایی همراه باشد. اگرچه با برطرف شدن این مشکل، امکان استفاده از بهترین و مناسب‌ترین محصول فراهم می‌گردد. زمانی که یک نوع به خصوص انتخاب گردید، تنها در صورتی امکان تغییر آن وجود دارد که خواص کاربردی با اهمیت در محصول جایگزین نیز وجود دارد.

انکر بولت های مکانیکی:

برای انکرهای مکانیکی، سایز سوراخ ایجاد شده نقش مهمی ایفا می‌کند. مناسب بودن سایز سوراخ ضروری است، زیرا اگر خیلی بزرگ باشد، نمی‌تواند به خوبی با جداره‌های سوراخ درگیر شود و نتیجتا از تحمل بار شانه خالی خواهد کرد.

انکرهای مکانیکی از اصطکاک با محلی که درآن قرار گرفته‌اند، بهره می‌برند. معمولا راس انکر زمانی که درون سوراخ قرار داده شد، دچار انبساط می‌گردد و این انبساط با تکیه‌گاه به خوبی درگیر شده و انکر را محکم در محل خود نگه می‌دارد. نیروی استفاده شده برای محکم کردن انکر مانع از بیرون افتادن آن خواهد شد.

مقایسه‌ی انکر بولت های شیمیایی و انکر بولت های مکانیکی- کدام را انتخاب کنیم؟

 انکرهای شیمیایی به زمان بیشتری برای گیرش نیاز دارند. انکرهای شیمیایی زودگیر ممکن است در مدت یک ساعت به گیرش برسند، درحالی که اغلب ممکن است به نزدیک به ۲۴ ساعت زمان نیاز داشته باشند. تا پیش از گیرش کامل نباید باری به انکر اعمال گردد.

انکرهای شیمیایی دارای یک چسب تزریقی هستند که باعث می‌شود انکر به دیواره سوراخ متصل گردد. زمانبرترین و موثرترین مرحله در ظرفیت باربری اتصال تمیز کردن سوراخ پیش از تزریق چسب می‌باشد. به همین دلیل، هیلتی وسایل مختلفی را ساخته است که می‌توانند به سرعت و اطمینان بخشیدن به مراحل نصب کمک کنند. این وسایل شامل دریل‌های سوراخ‌دار، وکیوم و رادهای HIT-HY 200 و HIT-Z می‌شود که به انجام به صرفه‌ی کار کمک می‌کنند. زمانی که سوراخ از گرد و خاک و آلودگی پاک گردید، با چسب‌های شیمیایی پر می‌شود.

تفاوت‌های بنیادین انکرهای شیمیایی و مکانیکی در ذیل آورده شده است:

ظرفیت باربری انکر بولت: در ارتباط با ظرفیت باربری این‌گونه نیست که بتوان گفت یکی از انکرها ظرفیت باربری بیشتری نسبت به دیگری دارد. هر دو مدل انکر یعنی مکانیکی و شیمیایی رنج بالایی از ظرفیت‌های باربری را شامل می‌شوند.

سرعت اجرای انکر بولت: در ارتباط با انکرهای شیمیایی تنها زمانی می‌توان بار را به آن‌ها اعمال کرد که گیرش به صورت کامل اتفاق افتاده باشد؛ در حالی که در انکرهای مکانیکی به محض پایان نصب امکان بارگذاری وجود دارد. بنابراین در مورد کارهایی که زمان نقش مهمی بازی می‌کند، انکرهای مکانیکی انتخاب بهتری هستند. با این حال انکرهای شیمیایی دیگری در بازار موجود هستند که زمان گیرش آن‌ها بین ۴۵ دقیقه تا ۱ ساعت می‌باشد، در حالی که انکرهای معمولی بین ۱۲ تا ۲۴ ساعت زمان نیاز دارند.

عایق بودن انکر بولت در برابر آب: در بسیاری از انکرهای مکانیکی بین انکر و تکیه‌گاه یک فاصله کوچک وجود دارد. زمانی که نگه‌دارنده در خارج از سازه مورد استفاده قرار می‌گیرد، مثلا برای یک کولر، تابلوها یا آنتن تلویزیون، استفاده از انکر مکانیکی می‌تواند باعث نشتی به داخل ساختمان گردد. در این شرایط، استفاده از انکرهای شیمیایی دارای رجحان می‌باشد، زیرا مواد شیمیایی فضای بین انکر و تکیه‌گاه را اشغال می‌کنند و اتصال در برابر آب عایق می‌شود. به همین دلیل انکرهای شیمیایی برای اتصالات خارجی که نشت در آن‌ها دارای اهمیت است مناسب می‌باشند.

به طور طبیعی در بیشتر مواردی که مورد استفاده دارای اهمیت ایمنی می‌باشد، انکرها توسط یک مهندس طرح می‌گردند. تا زمانی که مهندسین اطلاعات را وارد می‌کنند، نرم‌افزار انتخاب‌های مختلفی را پیشنهاد می‌دهد. از آن‌جایی که آن‌ها قادر به درک تفاوت بین انکرهای شیمیایی و مکانیکی هستند، خواهند توانست انکرهایی که متناسب با کاربرد مورد نظرشان هست را انتخاب نمایند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد انکربولت ها و همچنین روش انتخاب انکر مناسب این مطلب را بخوانید. همچنین خانه بتن با تجربه انجام پروژه های مختلف در این زمینه آماده ارائه هرگونه خدمات در زمینه کاشت انکرهای شیمیایی و مکانیکی می باشد.

انواع گسیختگی در انکر بولت‌ ها کدام‌اند؟

بیشتر طول درگیر انکر به دلیل کاشت در مصالح پایه مانند آجر، سنگ، ملات، چوب یا بتن قابل مشاهده نیست. در کارگاه‌های صنعتی، اتصال خطوط تولید، لوله‌ها و تجهیزات گردان به فنداسیون توسط رادهای فولادی رزوه شده مدفون در بتن مسلح مناسب صورت می‌گیرد. متاسفانه مناسب نبودن انکر تا زمانی که یکی از این اتفاقات روی ندهد، قابل شناسایی نیست:

• گسیختگی کششی بولت
• بیرون کشیده شدن
• لرزش جانبی
• گسیختگی محلی
• جداشدگی بتن

در سازه‌های پتروشیمی، از انکربولت‌ها برای بستن لوله‌های فرآیند و یا ماشین‌آلات به فنداسیون استفاده می‌شود، که امکان انتقال بار به فنداسیون و نهایتا زمین را ایجاد می‌کند. در بیشتر زیرساخت‌های بتنی، اغلب موارد بودجه‌ای برای نگه‌داری و تعمیرات انکربولت‌ها در نظر گرفته نمی‌شود تا زمانی که شکست به شکل واضح روی دهد. خوردگی معمولا علت گسیختگی انکرها است، فرآیندهای خوردگی با توجه به دیده نشدن انکرها با شتاب بیشتری ادامه می‌یابند. با این حال شناخت علائم مانند لکه‌های زنگ‌زدگی، اگر همراه با انجام اقدام به موقع باشد، می‌تواند از خطر روی دادن حوادث مختلف بکاهد.

برای مشاوره رایگان در خصوص طراحی و اجرای انکر بولت ها با کارشناسان خانه بتن تماس بگیرید.